KLESZCZE
Są minimalnych rozmiarów - dorosłe samiczki mają długość 3 - 4 mm, a samce ok. 2,5 mm. Gołym okiem wyglądają na niegroźne „czarne kropeczki”. Dopiero pod mikroskopem widać zakończony haczykami aparat gębowy, przy pomocy którego zakotwiczają się w ciele ofiary. To kleszcze – najgroźniejsze pasożyty zewnętrzne człowieka, przenoszące niebezpieczne choroby zakaźne – boreliozę i kleszczowe zapalenie mózgu. Kleszcze można spotkać na terenie całej Polski.
Najliczniej występują w części wschodniej, północno-wschodniej,
północno-zachodniej i zachodniej. Zamieszkują przede wszystkim tereny leśne,
podmokłe, porośnięte wysoką trawą. Zazwyczaj umiejscawiają się tam na wysokości,
która pozawala im bez problemu przemieścić się na nogi czy ramiona człowieka.
Dlatego przebywając w miejscach zwiększonego ryzyka zawsze należy pamiętać o
odpowiednich środkach bezpieczeństwa, m.in. stosowaniu repelentów (np. OFF!,
Autan). Odpowiednim ubiorze: długie spodnie, długi rękaw, okrycie głowy. Po
przyjściu do domu należy dokładnie sprawdzić czy nie mamy na ciele kleszczy. W
przypadku zauważenia kleszcza należy go jak najszybciej usunąć. Jeśli reakcja
nastąpi w ciągu 24 godzin, ryzyko zakażenia chorobami przenoszonymi przez te
pasożyty zostanie zminimalizowane.
Bardzo ważny jest sposób wyjęcia kleszcza. Lekarze podkreślają, że aby wyjąć
kleszcza należy uchwycić go delikatnie pęsetą przy samej skórze i wyciągnąć
zdecydowanym ruchem obrotowym. Przy takim ruchu zęby stawiają mniejszy opór. Tym
samym kleszcz nie zostaje uszkodzony i nie ma niebezpieczeństwa wylania się na
skórę zawartości jego ciała, w której mogą znajdować się bakterie. Po wyjęciu
kleszcza miejsce ukłucia należy starannie zdezynfekować. Nie wolno smarować
kleszcza tłuszczem, ponieważ wówczas dusi się on i zwiększa wydzielanie śliny, w
której mogą występować zarazki.
Najbardziej rozpowszechnioną, przewlekłą chorobą roznoszoną przez
kleszcze jest borelioza. Wywołują ją bakterie zwane krętkami Borrelia,
szacuje się, że ich nosicielem może być co piąty kleszcz. Charakterystycznym
objawem pierwszego etapu rozwoju boreliozy jest tzw. rumień wędrujący. Na
początku ma on powierzchnię ok. 2 cm. W miarę upływu czasu rozszerza się
pierścieniowo, w końcu blednie pośrodku i zanika. Zanik rumienia nie oznacza
jednak zawsze końca choroby. Dlatego w razie jego wystąpienia należy natychmiast
skontaktować się z lekarzem dermatologiem.
Drugą fazę choroby charakteryzuje rozwój objawów skórnych oraz ostre
zmiany zapalne narządów, w tym stawów, serca, ośrodkowego i obwodowego układu
nerwowego.
Trzeci etap boreliozy może trwać od roku do kilkunastu lat od zakażenia.
Występują wówczas przewlekłe zmiany skórne, ciężkie zmiany zapalne stawów, a
także zapalenia mózgu
i opon mózgowo-rdzeniowych. Nierozpoznana i nieleczona borelioza zagraża
licznymi niebezpiecznymi powikłaniami.